Windows XP – najlepsze porady
Windows XP to w tej chwili najpopularniejszy system z rodziny Windows. Korzystają z niego głównie prywatni użytkownicy, choć bardzo często jest on obecny także w firmach. Firma Microsoft nauczona błędami, które były we wcześniejszych wersjach Windows 95/98/ME postanowiła stworzyć system stabilny, bezpieczny i przyjazny użytkownikowi. Obfituje on w wiele udogodnień, które mogą okazać się bardzo pomocne podczas pracy z komputerem. Właśnie porady dotyczące usprawnienia pracy z systemem i samego systemu znajdziecie w tym haśle. Co więcej znajdziecie tu rozwiązania problemów, które trapią wielu użytkowników. Za pomocą, krótkich i konkretnych porad pomożemy Wam zapanować nad swoim systemem Windows XP. Jeśli jesteście użytkownikiem Windows XP to hasło przeznaczone jest specjalnie dla Was. Przeczytacie:
Jak zoptymalizować pracę z systemem Windows XP?
Co zrobić, aby system pracował szybciej i stabilniej?
W jaki sposób zabezpieczyć Wasz system i dane w Waszym komputerze?
Jakie ciekawe funkcje możecie znaleźć w swoim Windows XP?
Jak korzystać z dodatkowych opcji zawartych w systemie?
Optymalizacja pracy z systemem Windows XP
Windows XP został wyposażony w opcje pozwalające na szybsze i wygodniejsze korzystanie z systemu. Poniższe porady z pewnością okażą się przydatne w codziennej pracy z komputerem.
Oszczędzanie miejsca w Pasku zadań
Podczas korzystania z systemu często zdarza się sytuacja w której uruchomionych jest tyle programów i okien przeglądarki, że ich zminimalizowane okienka nie mieszczą się w Pasku zadań. Utrudnia to orientację i poruszanie się pomiędzy oknami. Pomocna w rozwiązaniu tego problemu jest funkcja grupowania zadań. Polega ona na zebraniu pod jednym przyciskiem podobnych dokumentów lub okien z wielokrotnie uruchamianej aplikacji. Jeśli otworzycie 10 okien z czego 5 stanowić będą dokumenty programu Word, to te 5 okien zostanie zgrupowanych w jeden przycisk. Po kliknięciu zgrupowanego przycisku zostaje rozwinięta lista z nazwami wszystkich zgrupowanych tam dokumentów.
Rysunek 1. Funkcja grupowania okien i aplikacji w jednym przycisku
Na każdym przycisku zobaczycie informację o liczbie zgrupowanych w nim okien z danym programem. Dzięki tej funkcji znacznie łatwiej będziecie mogli przeglądać poszczególne okna, a pasek zadań będzie dla Was bardziej czytelny.
Funkcja ta ułatwia także zamykanie i równoczesne otwieranie wielu edycji tego samego programu. Gdy klikniecie prawym przyciskiem myszy na zgrupowany przycisk, możecie wybrać z menu polecenie Zamknij grupę co spowoduje zemknięcie wszystkich edycji. Możecie także otworzyć wszystkie edycje naraz jednym kliknięciem, wybierając przy tym sposób, w jaki mają być uporządkowane okna – Kaskadowo, Sąsiadująco w pionie lub poziomie.
Rysunek 2. Uporządkowania okien zgrupowanych w jednym przycisku
Szybkie uruchamianie programów
W lewej części menu Start znajduje się rząd ikon programów, dzięki którym uruchomicie je szybciej. Wystarczą dwa ruchy, a najczęściej używane programy będą włączone. Kolumna ta podzielona została linią separatora na dwa rodzaje ikon. Powyżej tej linii, znajdują się programy na stałe przypinanie do menu Start. Poniżej ikony z programami najczęściej uruchamianymi. W systemie Windows XP możecie dowolny program przypiąć lub usunąć z listy menu Start.
Aby przypiąć program do listy menu Start:
► Kliknijcie dowolny program z menu Start prawym przyciskiem myszy.
Z rozwiniętego menu wybierzcie Przypnij do menu start.
Rysunek 3. Przypięcie programu do listy szybkiego uruchamiania menu Start
Aby wypiąć z listy menu Start:
► Kliknijcie prawym przyciskiem myszy wybrany do usunięcia program z listy menu Start.
Wybierzcie Wypnij z menu Start.
Rysunek 4. Wypinanie programu z listy menu Start
Lista ikon poniżej linii separatora jest automatycznie ustawiana przez komputer spośród programów najczęściej uruchamianych. Możecie jednak modyfikować ją usuwając program z listy tak jak w poprzednim kroku. Po usunięciu zostanie automatycznie dodany kolejny, często przez Was uruchamiany program. Możecie również określać ilość ikon programów najczęściej uruchamianych. W tym celu:
Kliknijcie prawym przyciskiem myszy w puste pole menu Start i wybierzcie Właściwości.
Wybierzcie zakładkę Menu Start i na niej kliknijcie przycisk Dostosuj.
W ramce programy ustawcie Liczbę programów w menu Start.
Rysunek 5. Ustalanie liczby programów uruchamianych poprzez menu Start
Polecenia systemowe w Windows XP
Chcecie przyspieszyć dostęp do narzędzi i funkcji systemu Windows XP? Zrobicie to klikając Start/Uruchom i w okienko, które się uruchomi, wpisując odpowiednie polecenie:
rundll32.exe shell32,Control_RunDLL – zostanie wyświetlony Panel sterowania,
rundll32.exe shell32,SHFormatDrive – wyświetla okno formatowania dysków,
rundll32.exe user.exe,wnetconnectdialog – otwiera okno umożliwiające łączenie z napędami sieciowymi,
rundll32.exe user.exe,wnetdisconnectdialog – odłącza napędy sieciowe,
rundll32.exe user.exe,SwapMouseButton – zamienia klawisze myszy,
rundll32.exe User,repaintscreen - odświeża ekran ( podobnie jak F5),
rundll32.exe shell32.dll,OpenAs_RunDll – otwiera okno dialogowe Otwórz z...,
rundll32.exe shell32.dll,SHFormatDrive – otwiera okno formatujące dyskietkę,
rundll32.exe shell32.dll,ShellAboutA – otwiera okno z informacjami o Windows,
rundll32.exe shell32.dll,SHExiWindowsEx 2 - restartuje Windows,
rundll32.exe desk.cpl,InstallScreenSaver – uruchamia wygaszacz ekranu.
Takie polecenia możecie zastosować także w celu uruchomienia pozycji z Panelu sterowania. W tym celu:
control desk.cpl – Właściwości: Ekran,
control appwiz.cpl – Dodawanie lub usuwanie programów,
control access.cpl - Opcje ułatwień dostępu,
control sysdm.cpl add new hardware lub control sysdm.cpl – Właściwości systemu,
control timedate.cpl – Właściwości: Data i godzina,
control mmsys.cpl sounds lub control mmsys.cpl – Właściwości: Dźwięki i urządzenia audio,
control fonts – Czcionki,
control inetcpl.cpl – Właściwości: Internet,
control joy.cpl – Kontlorery gier,
control main.cpl keyboard – Właściwości: Klawiatura,
control printers – Drukarki i faksy,
control modem.cpl – Opcje telefonu i modemu,
control main.cpl – Właściwości: Mysz,
control intl.cpl Opcje regionalne i językowe,
control sticpl.cpl – Skanery i aparaty fotograficzne.
Do każdego polecenia możecie utworzyć skrót na pulpicie. W tym celu kliknijcie prawym przyciskiem myszy pulpit i z menu kontekstowego wybierzcie Skrót. W oknie które się otworzy wpiszcie polecenie np. rundll32.exe shell32.dll,SHFormatDrive i nadajcie tytuł tworzonemu skrótowi. Aby utworzyć skrót poleceń Panelu sterowania w kreatorze tworzenia skrótu wpiszcie rundll32.exe shell32.dll,Control_RunDLL xxx, gdzie xxx to jedna z pozycji Panelu sterowania, np. Właściwości: Internet to control inetcpl.cpl.
Szybkie działania na plikach w Eksploratorze Windows
W oknie Eksploratora Windows znajduje się panel zadań zawierający typowe czynności, które mogą zostać wykonane na plikach lub folderach. Wystarczy zaznaczyć plik lub folder i wybrać z menu dowolne zadanie. Znacznie przyspiesza to pracę poprzez zgromadzenie w jednym miejscu najważniejszych poleceń dotyczących każdego rodzaju pliku. Tak więc w panelu Zadania plików i folderów znajdują się polecenia typowe do zażądania plikami takie jak np. Utwórz nowy, Udostępnij, Zmień nazwę, Przenieś, Usuń. W panelu powyżej znajdują się polecenia dla konkretnego typu plików, np. dla zdjęć: Wyświetl jako pokaz slajdów, Zamów odbitki w trybie online, Drukuj obrazy, Kopiuj wszystkie elementy na dysk CD.
Rysunek 6. Okno Eksploratora Windows z zadaniami dotyczącymi zdjęć
Funkcję domyślnych zadań Eksploratora możecie wyłączyć i przejść do klasycznych ustawień. Aby wyłączyć domyślne zadania Eksploratora:
Otwórzcie Panel sterowania z menu Start.
Kliknijcie ikonę Wygląd i kompozycje.
Otwórzcie ikonę Opcję folderów.
W zakładce Ogólne, ramce Zadania zaznaczcie Użyj klasycznych folderów systemu Windows.
Rysunek 7. Przełączenie na klasyczne wyświetlanie folderów w Eksploratorze Windows
Skróty klawiszowe w systemie Windows XP
Skróty klawiszowe po ich opanowaniu pozwalają znacznie przyspieszyć pracę z komputerem. Wystarczą ruchy klawiaturą, aby wykonać szybko jakieś działanie.
Tabela 1. Najważniejsze skróty klawiszowe w systemie Windows XP
|
Skrót |
Działanie |
|
CTRLZ |
Cofanie |
|
DELETE |
Usuwanie |
|
CTRLC |
Kopiowanie |
|
CTRLX |
Wycinanie |
|
CTRLV |
Wkleić |
|
CTRLA |
Zaznaczanie wszystkiego |
|
F1 |
Wyświetlenie Pomocy |
|
F2 |
Zmiana nazwy zaznaczonego elementu |
|
F3 |
Wyszukiwanie pliku lub folderu |
|
F4 |
Wyświetlenie elementów na aktywnej liście |
|
F5 |
Odświeżanie aktywnego okna |
|
F6 |
Przechodzenie między kolejnymi elementami okna lub pulpitu |
|
F10 |
Uaktywnianie paska menu aktywnego programu |
|
CTRLSTRZAŁKA W PRAWO |
Przesuwanie punktu wstawiania na początek następnego wyrazu |
|
CTRLSTRZAŁKA W LEWO |
Przesuwanie punktu wstawiania na początek poprzedniego wyrazu |
|
CTRLSTRZAŁKA W DÓŁ |
Przesuwanie punktu wstawiania na początek następnego akapitu |
|
CTRLSTRZAŁKA W GÓRĘ |
Przesuwanie punktu wstawiania na początek poprzedniego akapitu |
|
CTRLSHIFT STRZAŁKA W GÓRĘ lub STRZAŁKA W DÓŁ |
Wyróżnianie bloku tekstu |
|
CTRLF4 |
Zamykanie aktywnego dokumentu w programach, które umożliwiają równoczesne otwarcie wielu dokumentów |
|
CTRLTAB |
Przejście do następnej karty |
|
CTRLSHIFT+TAB |
Przejście do poprzedniej karty |
|
SHIFTDELETE |
Usuwanie zaznaczonego elementu, bez umieszczenia go w Koszu |
|
ALTENTER |
Wyświetlanie właściwości zaznaczonego pliku, folderu |
|
ALTF4 |
Zamykanie aktywnego programu |
|
ALTEnter |
Wyświetlanie właściwości zaznaczonego obiektu |
|
ALTSPACJA |
Otwieranie menu skrótów aktywnego okna |
|
ALTTAB |
Przełączanie pomiędzy uruchomionymi programami i oknami |
|
ALTESC |
Przechodzenie między kolejnymi elementami |
|
SHIFTF10 |
Wyświetlanie menu skrótów zaznaczonego elementu |
|
ALTSPACJA |
Wyświetlanie menu systemowego aktywnego okna |
|
CTRLESC |
Wyświetlanie menu Start |
|
STRZAŁKA W PRAWO |
Otwarcie menu z prawej strony lub podmenu |
|
STRZAŁKA W LEWO |
Otwarcie menu z lewej strony lub zamknięcie podmenu |
|
ESC |
Anulowanie bieżących zadań |
|
SHIFT podczas wkładania dysku CD do stacji CD-ROM |
Wyłączanie automatycznego odtwarzania dysku CD
|
|
Lewy ALTlewy SHIFTPRINT SCREEN |
Włączanie lub wyłączanie funkcji Duży kontrast |
|
TAB |
Przejście do następnej opcji |
|
SHIFTTAB |
Przejście do poprzedniej opcji |
|
SPACJA |
Zaznaczenie lub wyczyszczenie pola wyboru, jeśli aktywna opcja jest polem wyboru |
|
|
Wyświetlanie lub ukrycie menu Start |
|
CTRL
|
Wyszukiwanie komputerów |
|
|
Wyświetlić Pomocy systemu |
|
|
Zablokowanie komputera lub przełączanie użytkowników |
|
|
Otwarcie okna dialogowego Uruchamianie |
|
|
Wyświetlanie menu skrótów zaznaczonego elementu |
|
|
Uruchamianie Menedżera narzędzi |
|
|
Wyświetlanie okna dialogowego Właściwości systemu |
|
|
Wyświetlanie pulpitu |
|
|
Zminimalizowanie wszystkich okien |
|
|
Przywracanie zminimalizowanych okien |
|
|
Otwarcie okna Mój komputer |
|
|
Wyszukanie plik lub folderu |
Skróty klawiaturowe Eksploratora Windows
Tabela 2. Skróty klawiaturowe narządza Eksplorator Windows
|
Skrót |
Działanie |
|
END |
Wyświetlanie dolnego fragmentu aktywnego okna |
|
HOME |
Wyświetlanie górnego fragmentu aktywnego okna |
|
NUM LOCKGWIAZDKA na klawiaturze numerycznej |
Wyświetlanie wszystkich podfolderów w zaznaczonym folderze |
|
NUM LOCKZNAK PLUS na klawiaturze numerycznej |
Wyświetlanie zawartości zaznaczonego folderu |
|
NUM LOCKZNAK MINUS na klawiaturze numerycznej |
Zwinięcie zaznaczonego folder |
|
STRZAŁKA W LEWO |
Zwinięcie zaznaczonego elementu, jeżeli jest rozwinięty, lub zaznaczenie folderu nadrzędnego |
|
STRZAŁKA W PRAWO |
Wyświetlenie obecnie zaznaczonego elementu, jeżeli jest zwinięty, lub zaznaczenie pierwszego podfolderu |
Szybsza praca systemu Windows XP
Za pomocą tych trików sprawicie, że Wasz komputer weźmie drugi oddech. Będzie szybciej się uruchamiał, szybciej pracował i szybciej zamykał się. Wskazówki te będą szczególnie przydatne użytkownikom, których komputery nie są pierwszej młodości.
Usuwamy logo startowe Windows XP
Gdy system Windows XP uruchamia się, na ekranie monitora widoczny jest czarny ekran z napisem Windows XP i z przesuwającym się paskiem postępu. Możecie pozbyć się tego ekranu, jednocześnie przyspieszając ładowanie się systemu. Wystarczy zmodyfikować plik boot.ini.
Aby usunąć logo startowe:
Kliknijcie Start/Panel sterowania/System.
W zakładce Zaawansowane w sekcji Uruchamianie i odzyskiwanie wciśnijcie przycisk Ustawienia.
W oknie, które się otworzy w części Uruchamianie systemu kliknijcie przycisk Edytuj.
Rysunek 8. Opcje uruchamiania systemu Windows XP
Uruchomiony zostanie systemowy Notatnik w którym zobaczycie zawartość pliku boot.ini:
Teraz w ostatniej linii po wpisie /fastdetect dodajcie /nobootgui. Ostatnia linia będzie wyglądała teraz następująco:
multi(0)disk(0)rdisk(0)partition \WINDOWS="Microsoft Windows XP Professional" /fastdetect /nobootgui
Rysunek 9. Edycja piku boot.ini
Wpis ten powoduje pominięcie inicjalizacji sterownika VGA. Opowiada on za wyświetlanie ostrzegawczych ekranów BSOD (Blue Screen Of Death). Przez to nie będziecie mogli przeczytać informacji z ekranu po wystąpieniu błędów systemu.
Szybsze zamknięcie
Chcecie przyśpieszyć zamykanie systemu Windows XP? Możecie to zrobić modyfikując rejstr. W tym celu:
Kliknijcie Start/Uruchom i w linii poleceń wpiszcie regedit.
Znajdźcie klucz HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control.
Tam zmodyfikujcie wartość WaitToKillServiceTimeout zmieniając wpis z 20000 na np. 5000.
Kliknijcie OK i zamknijcie Edytor rejestru.
Rysunek 10. Zmieniona wpis na 5000 w wartości WaitToKillServiceTimeout
Efekty wizualne w Windows XP
W Windows XP możecie sami wybrać jakie efekty wizualne mają być używane przez system. Decydujecie czy włączyć lub wyłączyć przejścia dla menu lub pasków narzędzi, wygładzanie krawędzi czcionek, rzucanie cieni przez menu. Przekłada się to w bezpośredni sposób na szybkość pracy Waszego systemu. W tym celu:
► Kliknijcie prawym przyciskiem myszy na pulpicie i wybierzcie Właściwości.
►W oknie Właściwości: Ekran wybierzcie zakładkę Wygląd i kliknijcie przycisk Efekty.
► W oknie Efekty odznaczcie te, których nie chcecie oglądać.
Rysunek 11. Wybór efektów w Windows XP
Opcją personalizacji ustawień graficznych interfejsu, poprzez którą możecie dokonać jeszcze bardziej szczegółowych zmian jest opcja Efekty wizualne. Aby do niej dotrzeć kliknijcie prawym klawiszem myszy Mój komputer/Właściwości/Zaawansowane/Ustawienia.
W opcji tej możecie także wybrać ustawienia wydajności systemu Windows XP poprzez ograniczenie niektórych efektów zwalniających pracę komputera. Do wyboru macie opcje w której Windows XP sam wybierze optymalne ustawienia, wybierze opcje dla uzyskania najlepszego wyglądu lub sam dopasuje dla uzyskania najlepszej wydajności. Możecie także sami wybrać, które efekty włączyć a które wyłączyć.
Optymalne wygładzanie czcionek ekranowych
Nieodpowiednie wyświetlanie czcionek ekranowych może mieć bardzo zły wpływ na wydajność komputera. Aby mieć pełną kontrolę nad wygładzaniem czcionek ekranowych:
Kliknijcie prawym przyciskiem myszy w dowolnym miejscu na pulpicie.
Z rozwiniętego menu wybierzcie Właściwości/Wygląd i przycisk Efekty.
Chcąc wyłączyć wygładzanie czcionek, odznaczcie pole Użyj metody wygładzania...
Jeśli chcecie jednak pozostawić wygładzanie czcionek (lepsza ostrość liter i cyfr), sprawdźcie jaka metoda jest ustawiona w Waszym systemie.
Jeśli zaznaczona jest metoda Clear Type, zmieńcie ją na Standardową. Technologia wygładzania czcionek Clear Type mimo swoich zalet wizualnych wpływa bardzo niekorzystnie na wydajność wyświetlania np. w programie Word.
Optymalna praca systemu
Poprzez zmiany w rejestrze możecie usprawnić pracę systemu. Jednak zanim przystąpicie do zmian w ustawieniach rejestru, wykonajcie jego kopię zapasową. Aby to zrobić kliknijcie Start/Uruchom i wpiszcie regedit. Po wciśnięciu OK otworzy się okno Edytora rejestru, w którym kliknijcie Plik/Eksportuj i zapiszcie plik rejestru na dysku twardym. Wszystkie zmiany ustawień rejestru wykonujcie także w Edytorze rejestru. Zmiany jakich dokonacie w rejestrze, zostaną uwzględnione dopiero po ponownym uruchomieniu komputera.
Aby usprawnić pracę systemu:
W oknie Edytora rejestru przejdźcie do klucza HKAY_LOCAL_MACHINES\SYSTEM\Current ControlsSet\SessionManager\MemoryManangment.
Rysunek 12. Zmiany w rejestrze prowadzące do optymalnej pracy komputera
W pozycji Memory Managment możecie dokonać kilku następujących zmian:
ClearPageFileAtShutdown - klikając dwukrotnie na tą pozycję, pojawi się okno Edytowanie zawartości DWORD.
Wpiszcie Dane wartości - 1.
Rysunek 13. Zmiana wartości na 1 w kluczu ClearPageFileAtShutdown
Po takiej zmianie system będzie czyścił plik wymiany przy każdym zamykaniu, w celu płynniejszej pracy podczas następnej sesji. Jedynym minusem jest to, że system będzie się nieco wolniej zamykał. Gdy ustawicie parametry na 1, sterowniki i pliki wykonywalne nie będą cechowane na dysku, tylko przechowywane na stałe w pamięci RAM. Ustawienie to zalecane jest wyłącznie przy dużej ilości pamięci RAM równej 256 MB lub więcej. Taka opcja zwiększa szybkość korzystania z zasobów sterowników i plików wykonywalnych. W komputerach z małą ilością RAM-u może przynieść zupełnie niepożądane skutki w postaci wolniejszego działania systemu.
Jeśli chcecie usprawnić działanie jakiegoś urządzenia w Waszym komputerze, możecie przydzielić jej wyższy priorytet przerwań. Jednak w pierwszej kolejności musicie się dowiedzieć, jakich przerwań używa dane urządzenie. Możecie to zrobić poprzez:
Wywołajcie polecenie Start/Uruchom i wpiszcie polecenie msinfo32.
Następnie w otwartym oknie wybierzcie Zasoby sprzętowe/Przerwania i na liście zobaczycie, jakich przerwań używa interesujący Was sprzęt np. IRQ 11 dla karty graficznej.
Rysunek 14. Okno Informacja o systemie z wyświetloną listą przerwań
Kolejny krok polega na otwarciu rejestru i przejściu do następującej gałęzi HKAY_LOCAL_MACHINES\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\PriorityControl.
Teraz kliknijcie prawym przyciskiem myszy w prawej części okna i z menu wybierzcie Nowy/Wartość DWORD.
W oknie pojawiła się nowa wartości, której musicie nadać nazwę przerwania, które zapamiętaliście np. IRQ11.
Nową wartość nazwaną IRQ11 kliknijcie teraz dwukrotnie i w polu Dane wartości wpiszcie 1. Po dokonaniu takich zmian usprawniliście funkcjonowanie np. karty graficznej, która działa teraz z przydzielonymi wyższymi priorytetami przerwań.
Właściwa lokalizacja pliku wymiany
Jeśli w komputerze macie więcej niż jeden twardy dysk, plik wymiany powinniście umieścić na najszybszym z nich. Windows umożliwia nie tylko zmianę ścieżki dostępu, ale również nazwy pliku wymiany.
W tym celu w Windows XP:
Uruchomcie Panel sterowania (Start\Panel sterowania).
Następnie kliknijcie ikonę System, przejdźcie do zakładki Zaawansowane i w polu Wydajność wciśnijcie przycisk Ustawienia (jeśli używacie starszej wersji Windows, po prostu uruchomcie aplet System i przejdźcie do zakładki Wydajność).
W nowym oknie przejdźcie do zakładki Zaawansowane i użyjcie przycisku Zmień.
W oknie Pamięć wirtualna zobaczycie aktualne parametry pliku wymiany. Możecie je sami modyfikować, wprowadzając nowe wartości w polach Rozmiar początkowy i Rozmiar maksymalny. Przycisk Ustaw zatwierdza zmiany. Według zaleceń Microsoftu minimalna wielkość pliku wymiany, podawana w polu Rozmiar początkowy nie powinna być mniejsza, niż wielkość pamięci RAM w komputerze pomnożona przez 1,5.
Przycisk ze znakiem zapytania widoczny w lewym górnym rogu okna Pamięć wirtualna umożliwia uzyskanie dodatkowych informacji na temat konfiguracji pliku wymiany. W tym celu kliknijcie ten przycisk, a następnie kliknijcie wybrany element okna Pamięć wirtualna.
Rysunek 15. Zmiana parametrów pliku wymiany
Bezpieczny Windows XP
Bezpieczny system i dane to jeden z największych problemów przy pracy z komputerem. Dzięki tym poradom będziecie mogli zabezpieczyć system, jego ustawienia i dane znajdujące się na dysku twardym.
Zmiana nazw konta użytkownika
Podczas instalacji, Windows XP tworzy konta użytkowników: Administrator i Gość. Pozwala to niepowołanej osobie z góry wiedzieć o dwóch loginach występujących na Waszym komputerze. Chcąc utrudnić działanie intruzowi zmieńcie nazwy kont. W tym celu:
Kliknijcie Start/Panel sterowania/Narzędzia administracyjne/Zasady zabezpieczeń lokalnych i wybierzcie Zasady lokalne/Opcje zabezpieczeń.
Znajdźcie Konta: Zmień nazwę konta administratora i Konta: Zmień nazwę konta gościa. Zmieniamy nazwy według własnego uznania.
Pamiętajcie, aby ze względów bezpieczeństwa nie korzystać z komputera na koncie administratora. Stwórzcie dodatkowe konto z prawami zwykłego użytkownika, na którym będziecie pracować na co dzień. Z konta administratora korzystać będziecie tylko podczas zmian w ustawieniach systemu i do instalowania nowego oprogramowania.
Szybkie zablokowanie komputera
Jak szybko zablokować komputer? Można to zrobić na dwa sposoby. Pierwszym jest utworzenie skrótu na pulpicie po uruchomieniu którego w jednej chwili powrócicie do ekranu logowania. Aby go utworzyć wystarczy, że klikniecie pulpit prawym przyciskiem myszy i z menu kontekstowego wybierzecie Skrót. Następnie do okienka które zostanie otwarte wpiszcie rundll32.exe user32.dll,LockWorkStation. Drugi sposób polega na wciśnięciu klawiszy WindowsL. Od razu zostanie uruchomiony ekran logowania.
Koniec z C:\Windows
Hakerzy wykonując atak na system Windows znają z góry jego położenie w standardowym folderze C:\Windows. Aby im utrudnić atak zainstalujcie Windowsa XP w niestandardowym katalogu. Zmieniając nazwę katalogu z C:/WINDOWS na inny dowolny np. C:/XP lub C:/S, zneutralizujecie negatywne działanie większości popularnych narzędzi używanych do włamań komputerowych.
Włączenie firewalla w Windows XP
W dobie dużego zagrożenia ze strony Internetu ochrona komputera jest bardzo ważna. System Windows XP ma wbudowany firewall (zapora ogniowa), który ochroni Was przed atakami intruzów z zewnątrz.
Aby włączyć firewalla:
Uruchomcie Panel sterowania i wejdźcie do Połączeń sieciowych.
Kliknijcie prawym klawiszem myszy na Waszym połączeniu i z rozwiniętego menu wybierzcie Właściwości.
Przejdźcie na ostatnią zakładkę Zaawansowane.
Zaznaczcie tam opcję Chroń mój komputer i moją sieć....
Rysunek 16. Włączenie firewalla w Windows XP
Zabezpieczenie przeglądarki
Boicie się zagrożeń z Internetu? Ustawcie poziomy bezpieczeństwa i prywatności dla przeglądarki Internet Explorer. W tym celu:
W Panelu sterowania wejdźcie w Opcje internetowe.
W zakładce Zabezpieczenia ustawcie suwaki dla następujących stref:
Internet – poziom średni lub wysoki.
Lokalny intranet – średnio-niski lub średni.
Zaufane witryny – poziom średni.
Witryny z ograniczeniami – poziom wysoki.
W zakładce Prywatność ustawcie suwak co najmniej na poziom średni.
Licencje w Windows Media Player
Nie chcecie aby Windows Media Player bez Waszej wiedzy automatycznie pobierał licencje? Przez tę funkcję nie wiecie jakie informacje są ściągane z Waszego peceta. Wyłączcie identyfikację odtwarzacza przez strony sieci Web za pomocą Global Unique ID i automatyczne pobieranie licencji przez program Windows Media Player. W tym celu:
Uruchomcie Windows Media Player i w menu Narzędzia wybierzcie Opcje.
Na zakładce Odtwarzacz w sekcji Ustawienia internetowe odznaczcie pola Zezwalaj witrynom internetowym na identyfikację twojego odtwarzacza i Pobierz licencje automatycznie.
Rysunek 17. Wyłączenie automatycznego pobierania licencji przez Windows Media Player
Dane w pamięci wirtualnej
W pliku pamięci wirtualnej systemu Windows XP mogą znaleźć się prywatne dane o użytkowniku. Wiele programów podczas pracy odwołuje się do pamięci wirtualnej. Wtedy może nastąpić zapisanie w pamięci wirtualnej Waszego hasła dostępu do różnych usług i serwisów internetowych. Aby zwiększyć bezpieczeństwo w Waszym komputerze, ustawcie w rejestrze czyszczenie pamięci wirtualnej podczas każdego zamknięcia systemu. W ten sposób usuwane będą dane zapisane przez aplikacje w pamięci wirtualnej.
W tym celu:
Kliknijcie przycisk Start i Uruchom.
W otwartym okienku wpiszcie regedit. Zostanie uruchomiony Edytor rejestru.
W lewym oknie edytora kliknijcie kolejno HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\Session Manager\Memory Management.
Teraz w prawym oknie, kliknijcie prawym klawiszem myszy wartość ClearPageFileAtShutdown i z menu kontekstowego wybierzcie Modyfikuj.
W oknie Edytowanie wartości DWORD w polu Dane wartości wpiszcie cyfrę 1.
Kliknijcie OK i zamknijcie Edytor rejestru.
Kreator transferu plików i ustawień w Windows XP
Kreator transferu plików i ustawień w Windows XP umożliwia zapisanie ustawień użytkownika. Dzięki temu po ponownej instalacji systemu będziecie mogli w jednej chwili przywrócić ustawienia konta użytkownika. Takie ustawienia będziecie mogli także wczytać na innym komputerze.
Zapisanie ustawień systemu Windows XP
Aby wykonać kopię zapasową ustawień konta użytkownika:
Kliknijcie Start/Wszystkie programy/Akcesoria/Narzędzia systemowe i Kreator transferu plików i ustawień.
W oknie powitalnym kliknijcie Dalej.
W oknie Który to komputer? wybierzcie Stary komputer ponieważ z tego właśnie peceta transferujecie ustawienia.
W kolejnym oknie decydujecie o miejscu zapisania kopii zapasowej ustawień. Wybierzcie ostatnią opcję i wskażcie odpowiednią lokalizację plików wynikowych.
Kliknijcie przycisk Dalej.
Rysunek 18. Okno wyboru metody transferu ustawień
Teraz określcie co chcecie transferować. Ponieważ pliki zostały już zapisane w kopii zapasowej danych wybierzcie opcję Tylko ustawienia i kliknijcie Dalej.
Kreator poinformuje Was o programach, które powinniście zainstalować na nowym komputerze i po wciśnięciu Dalej rozpocznie tworzenie kopii ustawień użytkownika.
Przywracanie ustawień systemu
Aby przywrócić ustawienia systemu po awarii lub nowej instalacji systemu:
Uruchomcie Kreatora transferu plików i ustawień.
W oknie Który to komputer? wybierzcie opcję Nowy komputer.
Rysunek 19. Okno z wyborem komputera z którego transferowane będą pliki
Ponieważ zapisaliście ustawienia już wcześniej, w następnym oknie wybierzcie opcję Nie potrzebuję dysku kreatora.
Teraz wskażcie gdzie znajdują się pliki kopii zapasowej ustawień. Gdy klikniecie Dalej, rozpocznie się przywracanie ustawień.
Zabezpieczanie danych w Windows XP za pomocą narzędzia Kopie zapasowe
Utrata danych to największa bolączka użytkowników komputerów. Jednak Windows XP wyposażony został w narzędzie o nazwie Kopia zapasowa, które zabezpiecza Wasze dane przed utratą i pozwala szybko je przywrócić.
Tworzymy kopię zapasową danych
Aby utworzyć kopię zapasową danych:
Wybierzcie Start/Wszystkie programy/Akcesoria/Narzędzia systemowe i Kopia zapasowa.
Zostanie wyświetlone okno Kreatora kopii zapasowej. Kliknijcie przycisk Dalej.
Teraz wybierzcie opcję Wykonaj kopię zapasową plików i ustawień i kliknijcie Dalej.
W kolejnym kroku zdecydujcie co ma zawierać tworzona kopia zapasowa. Macie do wyboru:
W momencie, gdy tworzycie kopię swoich danych znajdujących się w folderze Moje dokumenty, na pulpicie i ustawieniach internetowych, skorzystajcie z pierwszej opcji. My mamy właśnie taki zamiar, dlatego zaznaczamy pole przy Moje dokumenty i ustawienia.
W przypadku tworzenia kopii danych wszystkich użytkowników komputera wybierzcie opcję drugą.
Jeśli chcecie wykonać kopię zapasową wszystkich danych na komputerze, skorzystajcie z opcji trzeciej.
Wreszcie ostatnie pole umożliwi Wam dokonanie wyboru elementów, których kopia ma zostać wykonana. W takim przypadku musicie zaznaczyć te dyski i foldery, które chcecie skopiować.
Rysunek 20. Wybierzcie co ma zawierać kopia zapasowa
W kolejnym oknie wybierzcie lokalizację docelową kopii zapasowych, czyli miejsce w którym system zapisze plik po utworzeniu. Stwórzcie do tego celu osobny folder na dysku twardym o nazwie np. Kopie zapasowe. Wpiszcie także nazwę dla tworzonego pliku.
Rysunek 21. Wskazanie miejsca zapisania kopii zapasowej
Po kliknięciu przycisku Dalej zobaczycie okno z podsumowaniem kreatora. Jeśli wszystko się zgadza, możecie od razu przystąpić do tworzenia kopii zapasowej poprzez kliknięcie Zakończ. Możecie także skorzystać ze specjalistycznych opcji, które kryją się pod przyciskiem Zaawansowane.
Po kliknięciu przycisku Zaawansowane, w nowym oknie, które się pojawi możliwy jest wybór typu kopii zapasowej.
Standardowo ustawiona jest kopia Normalna, która zabezpiecza wybrane pliki. Opcja Kopia pozwala na tworzenie kopii zaznaczonych plików, ale nie zaznacza ich jako zarchiwizowane. Przyrostowa tworzy kopię zaznaczonych plików tylko wówczas, gdy zostały one utworzone lub zmodyfikowane od czasu przeprowadzania ostatniego tworzenia kopii. Różnicowa funkcjonuje podobnie jak Przyrostowa, z tym, że nie zaznacza plików jako zarchiwizowane. Wreszcie ostatnia opcja – Codzienna – zabezpiecza tylko te pliki, które zostały zmodyfikowane lub utworzone dzisiaj.
Po wyborze typu kopii kliknijcie Dalej.
Teraz możecie zdecydować, czy system ma sprawdzić poprawność tworzonej kopii zapasowej. Jeśli chcecie aby tak się stało zaznaczcie pole Weryfikuj dane po wykonaniu kopii zapasowej.
Jeśli w miejscu, gdzie zapisujecie kopię zapasową istnieje już poprzednia jej wersja, system może ją nadpisać (zastąpić) lub dołączyć do niej nowe dane. Odpowiednie opcje znajdują się w oknie Opcje kopii zapasowej.
W kolejnym kroku możecie ustalić harmonogram wykonywania kopii zapasowej. Jeśli nie chcecie tworzyć jej teraz, możecie zaplanować jej przeprowadzenie później. Wciśnijcie Dalej.
W kolejnym oknie wystarczy kliknąć Zakończ, aby rozpocząć tworzenie kopii zapasowej danych.
Przywracamy dane z kopii zapasowej
Aby przywrócić dane z utworzonej kopii zapasowej:
Uruchomcie kreator kopii zapasowej klikając Start/Wszystkie programy/Akcesoria/Narzędzia systemowe/Kopia zapasowa.
Wybierzcie opcję Przywróć pliki i ustawienia, po czym kliknijcie Dalej.
Za pomocą przycisku Przeglądaj wskażcie lokalizację pliku kopii zapasowej (na dysku twardym lub płycie CD/DVD), po czym wybierzcie, jakie dane mają zostać przywrócone.
Po dokonaniu tego wyboru kliknijcie Dalej.
W ostatnim oknie system pokazuje wszystkie zgromadzone informacje.
Aby odtworzyć kopię kliknijcie przycisk Zakończ. Możecie także wykorzystać zaawansowane opcje przywracania kopii, wciskając przycisk Zaawansowane.
Otworzy się okno w którym pierwsza z opcji dodatkowych umożliwia dokonanie wyboru, czy odzyskane z kopii dane mają być umieszczane tam skąd pochodzą, czy do innych alternatywnych lokalizacji. Wybieramy Lokalizację oryginalną.
W kolejnym oknie możecie wybrać czy istniejące już pliki mają zostać nadpisane czy pozostawione. Wybierzcie opcję Pozostaw istniejące pliki.
Po wciśnięciu Dalej możecie wybrać Zaawansowane opcje przywracania. Polecamy pozostawić te opcję domyślnymi.
Po ustawieniu wszystkich opcji i upewnieniu się co do ich poprawności możecie w ostatnim oknie kreatora kliknąć Zakończ. Rozpocznie się odzyskiwanie danych z kopii zapasowej.
Zabezpieczanie prywatności danych w Windows XP
Boicie się, że ktoś przegląda Wasze prywatne pliki. Pomóc Wam w tej sytuacji może funkcja szyfrowania danych o nazwie EFS w którą wyposażony jest Windows XP. Funkcja EFS jest włączona domyślnie i nie wymaga żadnych dodatkowych ustawień ani konfiguracji. Możecie zacząć szyfrować dokumenty w każdej chwili. Mechanizm EFS automatyczne generuje parę kluczy szyfrujących oraz certyfikat dla użytkownika. W Windows XP algorytm szyfrowania domyślnie ustawiony jest na 56 bitów. Jednak funkcja EFS może wykorzystać nawet 128 bitowy algorytm szyfrowania.
Aby móc szyfrować pliki i foldery, Wasz dysk musi mieć system plików NTFS od wersji 5.0. Jeśli macie zainstalowany system FAT opisywane działania nie odniosą skutku. Aby cieszyć się funkcją szyfrowania plików, zainstalujcie Windows XP w systemie plików NTFS, wybierając stosowną opcję podczas instalacji systemu.
Szyfrować możecie pliki i katalogi (z podkatalogami) na dysku twardym w systemie NTFS. Nie możecie natomiast szyfrować plików znajdujących się w katalogu systemowym i oznaczonych atrybutem systemowy.
Jedyną osobą, która może odszyfrować plik jest użytkownik, który go zaszyfrował. Jeśli plik zaszyfrowała osoba dysponująca kontem z ograniczeniami, nawet z poziomu administratora nie można otworzyć zabezpieczonego pliku (chyba, że konto administratora wyznaczone jest jako agent odzyskiwania danych). Agent odzyskiwania to osoba wyznaczona do odszyfrowywania zabezpieczonego pliku przez innego użytkownika. Agent jest przydatny w momencie przejęcia zasobów komputera przez inną, wyznaczoną do tego celu osobę, która nie może odszyfrować plików. Pliku nie można otworzyć również z konta z uprawnieniami: Przejęcie na własność. Z innego konta zaszyfrowany plik będzie widoczny, jednak nie będzie można go uruchomić.
Szyfrujemy pliki
Aby zaszyfrować plik lub katalog na Waszym komputerze:
Uruchomcie Eksploratora Windows (Start/Wszystkie programy/Akcesoria/Eksplorator Windows).
Znajdźcie plik lub folder, który chcecie zaszyfrować i kliknijcie go prawym klawiszem myszy.
W zakładce Ogólne kliknijcie przycisk Zaawansowane.
W oknie Atrybuty zaawansowane, zaznaczcie pole Szyfruj zawartość, aby zabezpieczyć dane. Kliknijcie OK.
Rysunek 22. Zaznaczona opcja Szyfruj zawartość
Kiedy wrócicie do okna Właściwości, wciśnijcie przycisk Zastosuj.
W przypadku szyfrowania pliku zostanie wyświetlone okno ostrzegające, aby zaszyfrować dodatkowo folder nadrzędny. Zaznaczcie pole przy Szyfruj plik i folder nadrzędny i wciśnijcie OK.
Rysunek 23. Wybór szyfrowania pliku oraz folderu nadrzędnego
Jeśli szyfrujecie folder system wyświetli inne okno, pytające czy chcecie zaszyfrować tylko wyznaczony folder czy również jego podfoldery i pliki znajdujące się w nim. Wybierzcie opcję Zastosuj zmiany do tego folderu, podfolderów i plików.
Rysunek 24. Wybór odpowiedniej pozycji w oknie Potwierdzanie zmiany atrubutów
Jeśli zdecydujecie się zaszyfrować jedynie folder, to wszystkie znajdujące się w nim pliki i podfoldery nie będą szyfrowane. Jednak każdy dodawany do zaszyfrowanego folderu nowy plik lub podfolder, będzie od razu szyfrowany. W Eksploratorze Windows podpis zaszyfrowanego pliku lub folderu zmieni kolor z czarnego na zielony.
Przeniesienie zaszyfrowanych danych przez otoczenie sieciowe na inny komputer jest niemożliwe. Podczas zapisywania danych na innego peceta w sieci, zostaną one automatycznie odszyfrowane. Tak samo w przypadku przenoszenia danych na dysk w formacie FAT. Zostaną one odszyfrowane ponieważ FAT nie obsługuje technologii szyfrujących.
Odszyfrowujemy pliki i foldery
Odszyfrować plik lub folder mogą użytkownicy, którzy go utworzyli oraz wyznaczeni agenci odzyskiwania. Domyślnie agentem odzyskiwania jest administrator komputera lokalnego.
Aby odszyfrować plik lub folder:
Otwórzcie program Eksplorator Windows.
Kliknijcie plik lub folder prawym klawiszem myszy i wybierzcie Właściwości/Zaawansowane.
Odznaczcie pole Szyfruj zawartość, aby zabezpieczyć dane, kliknijcie OK i Zastosuj. W momencie odszyfrowywania folderu, system wyświetla propozycję odszyfrowanie wszystkich podfolderów i plików w odszyfrowywanym folderze. Jeśli odszyfrujecie sam folder, to podfoldery i pliki zostaną zaszyfrowane. Zapisywane w takim folderze pliki nie będą automatycznie szyfrowane.
Jeśli nie jesteście wyznaczonym agentem odzyskiwania i nie posiadacie certyfikatu szyfrowania plików, nie odszyfrujecie sami danych. Pozostaje Wam zrobić kopię zapasową zaszyfrowanego pliku i przesłać go do osoby, która go utworzyła lub do wyznaczonej do odszyfrowywania.
Ciekawostki w systemie Windows XP
Windows XP dysponuje ciekawymi opcjami, które mogą uatrakcyjnić i usprawnić pracę z komputerem. Z drugiej strony w systemie znajdują się mechanizmy, które mogą uprzykrzać korzystanie z peceta i mocno denerwować użytkownika. Triki opisane w tym dziale pozwolą Wam poznać drugą twarz systemu Windows i poradzić sobie z trapiącymi Was problemami.
Menu Start z Windows 98
Nie podoba Wam się menu Start w Windows XP? Może chcecie aby wyglądało ono jak w starszych wersjach systemu Windows. Możecie je zmienić kilkoma klęknięciami. W tym celu:
► Kliknijcie prawym przyciskiem myszy w puste pole menu Start i wybierzcie Właściwości.
► Wybierzcie zakładkę Menu Start.
► Zaznaczcie pole Klasyczne menu Start.
Rysunek 25. Zmiana wyglądu menu Start na widok klasyczny
Szata graficzna interfejsu
Windows XP daje możliwość wyboru kilku szat graficznych interfejsu. Dzięki temu uatrakcyjnicie wygląd pulpitu i okien, gdy poprzedni interfejs Wam się znudzi. Istnieje także opcja zmiany szaty graficznej na taką przypominającą starsze wersje systemu Windows 95/98/ME. Opcje te zapewnia funkcja Kompozycje.
Aby zmienić szatę graficzną systemu Windows:
► Kliknijcie prawym przyciskiem myszy na pulpicie i wybierzcie Właściwości.
► Otworzy się okno Właściwości: Ekran z zakładką Kompozycje.
Z rozwijanego menu Kompozycja: wybierzcie jedną z szat graficznych.
Rysunek 26. Zmiana kompozycji w Windows XP
Przywracanie ikon pulpitu
Po instalacji systemu wszystkie ikony poza systemowym koszem są ukryte. Zmusza to użytkownika do korzystania z menu Start. Możecie jednak przywrócić na pulpit podstawowe ikony. W tym celu:
► Kliknijcie prawym przyciskiem myszy na pustym polu pulpitu.
► Wybierzcie z rozwiniętego menu pozycję Właściwości.
► Kliknijcie zakładkę Pulpit i wciśnijcie przycisk Dostosuj pulpit.
W oknie które się pojawi zaznaczcie pola przy interesujących Was ikonach.
Wciśnijcie OK i Zastosuj.
Rysunek 27. Okno Elementy pulpitu i zaznaczone ikony które będą wyświetlane na pulpicie
Dwa widoki Panelu sterowania
W Windows XP macie do dyspozycji dwa widoki Panelu sterowania: widok kategorii i widok klasyczny. Widok klasyczny przypomina ten z Windowsa 98, natomiast widok kategorii to opcje Panelu sterowania pogrupowane w odpowiednie kategorie.
Aby przełączyć widok Panelu sterowania:
Otwórzcie Panel sterowania z ikony w menu Start.
W lewym górnym rogu panelu kliknijcie Przełącz do widoku klasycznego lub Przełącz do widoku kategorii.
Rysunek 28. Przełączenie na widok klasyczny Panelu sterowania
Podpowiedzi systemu Windows XP?
Podpowiedzi systemu Windows XP są irytujące. Często przesłaniają one elementy menu Start lub pasek zadań. Aby usunąć natarczywe podpowiedzi:
Kliknijcie Start/Uruchom i wpiszcie polecenie regedit.
Uruchomiony zostanie Edytor rejestru w którym przejdźcie do klucza HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer\Advanced.
Tam w prawym oknie wybierzcie wartość EnableBalloonTips i ustawcie ją na 0.
Jeśli nie ma tam takiej wartości utwórzcie ją klikając w prawej części okna prawym przyciskiem myszy i wybierając Nowy i Wartość DWORD.
Nowoutworzonej wartości nadajcie nazwę EnableBalloonTips. Dymki z podpowiedziami nie będą już wyświetlane.
Strzałki przy ikonach skrótów
Denerwują Was strzałki widoczne przy ikonach skrótów na pulpicie. Chcielibyście aby wszystkie ikony wyglądały tak jak np. Mój komputer lub Kosz. Strzałki możecie usunąć w prosty sposób:
Kliknijcie Start/Uruchom i wpiszcie polecenie regedit.
Następnie w oknie Edytora rejestru znajdźcie klucz: HKEY_CLASSES_ROOT/lnkfile.
Z tego klucza usuńcie wartość IsShortcut.
Uruchomcie ponownie komputer. Po zrestartowaniu peceta strzałki przy ikonach na pulpicie powinny zniknąć.
Rysunek 29. Likwidowanie wpisu odpowiedzialnego za wyświetlanie strzałek przy ikonach skrótów
Obszar powiadamiania
W obszarze powiadamiania w prawy dolnym rogu pulpitu w miarę upływu czasu mogą gromadzić się ikony różnych programów. Windows XP automatycznie wykrywa, kiedy ikony w obszarze powiadamiania nie są używane i ukrywa je. Wyświetlenie przycisku ze znakiem < wskazuje na istnienie ukrytych ikon, które możecie zobaczyć klikając na ten przycisk. W systemie Windows XP możecie również ręcznie skonfigurować obszar powiadamiania:
Kliknijcie prawym przyciskiem myszy na pustym obszarze paska zadań.
Z menu wybierzcie Właściwości.
W zakładce Pasek zadań w ramce Obszar powiadomień zaznaczcie pole Ukryj ikony nieaktywne i wciśnijcie przycisk Dostosuj.
Po pojawieniu się okna Dostosowywanie powiadomień możecie sami określać, jakie elementy
w obszarze powiadamiania mają być zawsze widoczne, zawsze ukryte lub ukryte, gdy są nieaktywne.
Rysunek 30. Konfiguracja obszaru powiadamiania
Funkcja ta pomoże Wam ukryć rzadko używane ikony np. myszki czy innych urządzeń, a wyświetlić te z których często korzystacie np. ikony regulacji głośności. Funkcję oczyszczania obszaru powiadamiania możecie łatwo wyłączyć odznaczając pole Ukryj ikony nieaktywne w oknie Właściwości paska zadań.
Zmiana ekranu logowania
Nie spodobał Wam się ekran logowania w Windows XP, bo jesteście przyzwyczajeni do małego okienka z Windows 2000. Windows XP oferuje możliwość zmiany okna logowania.
W tym celu:
Wciśnijcie Start/Panel sterowania i wybierzcie Konta użytkowników.
Kliknijcie teraz tekst Zmień sposób logowania lub wylogowania użytkowników i odznaczcie pole przy Użyj ekranu powitalnego. Od teraz niebieski ekran logowania nie będzie wyświetlany.
Ikona logowania do systemu
Na ekranie logowania, przy imieniu użytkownika, umieszczone jest małe zdjęcie. Windows dobiera je automatycznie podczas instalacji systemu. Możecie je również sami zmienić. Do wyboru macie zestaw zdjęć, które oferuje Windows. Możecie także umieścić na ekranie logowania własne zdjęcie.
Aby to zrobić:
Przygotujcie zdjęcie o rozmiarach 48 x 48 pikseli.
Kliknijcie Start/Panel sterowania/Konta użytkowników.
Wybierzcie własne konto, wciśnijcie Zmień mój obraz, a następnie Przeglądaj w poszukiwaniu innych obrazów.
Wskażcie przygotowany plik i wciśnijcie Otwórz. Od teraz Wasze zdjęcie będzie pokazywane na ekranie logowania.
Automatyczne logowanie w Windows XP
Nie chcecie wpisywać hasła przy każdym ładowaniu się Windows XP. Ustawicie system tak aby logowanie następowało automatycznie.
W tym celu:
Kliknijcie Start/Uruchom i wpiszcie polecenie control userpasswords2.
W oknie , które się otworzy odznaczcie pole Aby używać tego komputera, użytkownik musi wprowadzić nazwę użytkownika i hasło.
Po wciśnięciu Zastosuj pojawi się okienko Logowanie automatyczne w którym wpiszcie dwa razy swoje hasło.
Jeśli na komputerze utworzonych jest kilka kont użytkowników nie włączajcie automatycznego logowania. Wtedy wyłączając hasło w swoim koncie administratora uniemożliwicie wejście do niego. Na ekranie logowania widoczne będą wtedy pozostałe konta, a Wasze zniknie. Jeśli pozostałe konta nie mają praw administratora, nie odzyskacie już dostępu do swojego konta.
Wyłączenie aktualizacji systemu
Gdy firma Microsoft wyda aktualizację dla systemu, jest ona automatycznie pobierana z Internetu. Jeśli nie chcecie aby tak się działo wyłączcie automatyczne aktualizacje systemu. W tym celu:
Uruchomcie Panel sterowania/Narzędzia administracyjne/Usługi.
Kliknijcie dwukrotnie na Aktualizacje automatyczne po czym w zakładce ogólne wciśnijcie przycisk Zatrzymaj oraz Typ uruchomienia ustawcie jako Wyłączony.
Rysunek 31. Wyłączenie automatycznych aktualizacji w systemie Windows XP
Wyłączenie raportowania o błędach
Czasami zdarzają się błędy podczas wykonania działań przez system. Wyświetlane jest wtedy okno, które pyta czy wysłać raport o występującym w systemie błędzie. Aby takie okno nie pojawiało się w przyszłości:
Kliknijcie prawym klawiszem myszy ikonę Mój komputer.
Z rozwiniętego menu wybierzcie Właściwości i przejdźcie na zakładkę Zaawansowane.
Tam wciśnijcie przycisk Raportowanie błędów.
W oknie które zostanie wyświetlone, odznaczcie wszystkie opcje i zaznaczcie pole Wyłącz raportowanie błędów wraz z opcją Powiadom mnie, jeśli wystąpią błędy krytyczne.
Rysunek 32. Wyłączenie raportowania błędów
Dodatkowo otwórzcie Panel sterowania i wybierzcie Narzędzia administracyjne/Usługi.
Odnajdźcie Usługę raportowania błędów i kliknijcie ją dwukrotnie.
Na zakładce Ogólne w części Typ uruchomienia wybierzcie Wyłączony.
Wyłączenie rejestracji systemu
Posiadacie oryginalną wersję systemu Windows XP, ale nie chcecie jej ze względów bezpieczeństwa rejestrować przez Internet. W systemie znajdują się jednak narzędzia, które sprawdzają czy Wasza kopia jest zarejestrowana. Aby wyłączyć rejestrację w Windows XP:
Kliknijcie Start/Uruchom i w otwarte okno wpiszcie regsvr32 /u regwizc.dll.
Po wciśnięciu OK powinna pojawić się informacja, że Funkcja DLLUnregisterServer w regwizc.dll powiodła się.
Ponownie włączcie okno Uruchom, wpiszcie regsvr32 /u licdll.dll i wciśnijcie OK. Pojawi się informacja podobna do poprzedniej a oznaczająca, że licdll.dll został pomyślnie odrejstrowany.
Wyłączenie automatycznej aktualizacji IE
Denerwują Was automatyczne aktualizacje przeglądarki Internet Explorer, które sprawdzają w Internecie czy nie pojawiła się nowsza wersja przeglądarki od tej z której korzystacie. Wyłączcie je, w tym celu:
W Panelu sterowania wejdźcie w Opcje internetowe i wybierzcie zakładkę Zaawansowane.
Odznaczcie pole Automatycznie sprawdź dostępność aktualizacji programu Internet Explorer.
Rysunek 33. Wyłączenie automatycznej aktualizacji Internet Explorera
Niechciane pobieranie kodeków
Denerwuje Was, że program Windows Media Player automatycznie pobiera kodeki i dekodery w Internetu. Aby wyłączyć tę opcję:
Otwórzcie odtwarzacz i kliknijcie Narzędzia/Opcje.
Na zakładce Odtwarzacz w sekcji Aktualizacje automatyczne odznaczcie pole Pobierz kodery-dekodery automatycznie.
Rysunek 34. Wyłączenie automatycznego pobierania kodeków
Własny wygaszacz ekranu
Jeśli znudził Wam się systemowy wygaszacz ekranu, stwórzcie swój składający się ze zdjęć zrobionych przez Was. W tym celu:
Kliknijcie prawym klawiszem myszy puste miejsce na pulpicie.
Z menu kontekstowego wybierzcie Właściwości.
Otworzy się okno Właściwości: Ekran w którym przejdźcie na zakładkę Wygaszacz ekranu.
Z rozwijanego menu Wygaszacz ekranu wybierzcie Pokaz slajdów z folderu Moje obrazy.
Wciśnijcie przycisk Ustawienia. Otwarte zostanie okno Opcje wygaszacza ekranu Moje obrazy w którym ustawcie suwakiem co ile sekund lub minut ma zostać zmienione zdjęcie.
Określcie jaki procent ekranu ma zajmować wyświetlane zdjęcie (aby wypełniało cały ekran wybierzcie 100%).
Przyciskiem Przeglądaj wybierzcie folder ze zdjęciami, które mają być wyświetlane w pokazie.
Możecie jeszcze zmusić system do pokazywania nazw wyświetlanych plików i zezwolić na przewijanie obrazów za pomocą klawiatury.
W celu uatrakcyjnienia wygaszacza zaznaczcie pole Użyj efektów przejścia między obrazami.
Kliknijcie OK, określcie po jakim czasie uruchomi się Wasz wygaszacz ekranu i wciśnijcie Zastosuj.
Dodatkowe opcje systemu Windows XP
System Windows został wyposażony w przydatne narzędzia, które sprawiają, że jest on jeszcze bardziej funkcjonalny.
Dokładny zegar systemowy
W Windows XP macie możliwość synchronizacji zegara systemowego z serwerem czasu. Dzięki temu możecie cieszyć się najdokładniejszym czasem w swoim komputerze.
Aby zsynchronizować systemowy zegar:
Połączcie się z Internetem.
Kliknijcie dwukrotnie zegar systemowy w dolnym prawym rogu ekranu.
Przejdźcie do zakładki Czas z Internetu.
Zaznaczcie pole Synchronizuj automatycznie z internetowym serwerem czasu.
Następnie w polu Serwer wpiszcie jeden z adresów:
time.windows.com
time.nist.gov
ntp.signet.pl
ntp.certum.pl
Teraz wciśnijcie przycisk Aktualizuj teraz. Jeśli czas zostanie zsynchronizowanie pojawi się w okienku stosowny komunikat .
Rysunek 35. Synchronizacja zegara systemowego z czasem z Internetu
Paker w Windows XP
Jeśli korzystacie z Windows XP nie musicie instalować dodatkowych programów pakujących. XP został wyposażony w narzędzie kompresujące o nazwie Folder skompresowany. Jest to specjalny folder, do którego możecie kopiować lub przenosić pliki i foldery. Przeniesione tam elementy są automatycznie kompresowane bez konieczności wykonywania dodatkowych czynności. Funkcja ta nie jest dostępna w systemie Windows 64 Bit Edition.
Dzięki tej funkcji możecie oszczędzić miejsce na dysku umieszczając w Folderze skompresowanym pliki, które rzadziej używacie.
Aby utworzyć folder skompresowany na pulpicie:
► Kliknijcie prawym przyciskiem myszy w puste pole okna lub pulpitu.
► Wybierzcie opcję Nowy i Folder skompresowany (zip).
Rysunek 36. Utworzenie Folderu skompresowanego (zip) na pulpicie
Główne zalety Folderu skompresowanego:
Niektóre programy można uruchomić bezpośrednio z tego folderu bez konieczności ich dekompresji.
Pliki w folderze skompresowanym można chronić za pomocą hasła.
Kompresja plików przy użyciu tego folderu nie obniża wydajności komputera.
Funkcja folderu skompresowanego działa zarówno na dyskach FAT jak i NTFS.
Dyskietka resetującą hasło
Boicie się, że zapomnicie hasła do własnego komputera. Może się to zdarzyć gdy komputera nie używa się przez dłuższy czas. Aby temu zapobiec wystarczy utworzyć dyskietkę resetującą hasło do Waszego komputera.
Aby to zrobić:
Włóżcie pustą dyskietkę do napędu A:.
Kliknijcie Start/Panel sterowania i ikonę Konta użytkowników.
W nowo otwartym oknie wybierzcie ikonę konta, dla którego chcecie utworzyć dyskietkę z hasłem. Pamiętajcie, że utworzyć taką dyskietkę możecie tylko dla konta, które jest chronione hasłem.
Po wybraniu hasła, kliknijcie znajdujący się po lewej stronie okna odnośnik Zapobiegaj zapominaniu hasła.
Rysunek 37. Zapobieganie zapominaniu hasła w oknie Konta użytkowników
Uruchomiony zostanie kreator w którym kliknijcie Dalej do momentu, kiedy spyta on o Hasło konta bieżącego użytkownika. Po jego wpisaniu kliknijcie Dalej.
Teraz nastąpi proces tworzenia dyskietki po zakończeniu którego kliknijcie Dalej i Zakończ.
Aby uruchomić komputer gdy zapomnicie hasła:
Poczekajcie, aż system załaduje się do momentu wyświetlenia ekranu logowania.
Kliknijcie zieloną strzałkę (dalej).
Zostanie wyświetlony komunikat jak na rysunku 2. Teraz wciśnijcie odnośnik użyć dysku resetowania hasła.
Rysunek 38. Komunikat wyświetlony po wciśnięciu zielonej strzałki
Zostanie otwarte okno w którym klikajcie dalej, aż zostanie wyświetlone okno, gdzie wpiszecie nowe hasło do systemu Windows XP.
Po kliknięciu Dalej i Zakończ możecie się już cieszyć pełnym dostępem do Waszego systemu.
Czysty pulpit
Funkcja Oczyszczania pulpitu jest bardzo przydatna w zachowaniu porządku wśród gromadzących się na pulpicie ikon, których część może być już nieużywana. Kreator oczyszczania pulpitu włącza się 7 dni po pierwszym uruchomieniu komputera i następnie co 60 dni. W pierwszej kolejności pojawia się okno informujące, że na pulpicie znajdują się nieużywane ikony i wyświetlone zostaje pytanie czy uruchomić kreator. Gdy go uruchomicie, nieużywane ikony zostaną umieszczone w katalogu. Kreator Oczyszczania pulpitu jest domyślnie włączony.
Aby uruchomić kreator Oczyszczania pulpitu:
► Kliknijcie prawym przyciskiem myszy na pulpicie.
► Wybierzcie Właściwości i kliknijcie zakładkę Pulpit.
► Wciśnijcie przycisk Dostosuj Pulpit
W oknie Elementy pulpitu kliknijcie przycisk Oczyść pulpit teraz.
Aby oczyścić pulpit postępujcie zgodnie ze wskazówkami kreatora.
Rysunek 39. Włączenie kreatora oczyszczania pulpitu
Możecie wyłączyć automatyczne uruchamianie się kreatora odznaczając okienko Uruchamiaj kreator oczyszczania pulpitu co 60 dni. Pozostawiając je puste, sami możecie kontrolować oczyszczania pulpitu.
Ratunek dla systemu
Gdy system odmówi posłuszeństwa nie jesteście skazani na bierne godzenie się z tym faktem. W systemie Windows XP znajdziecie program Przywracanie systemu, który umożliwia cofnięcie komputera do poprzedniego stanu sprzed jego uszkodzenia. Rejestruje on automatycznie wszelkie zmiany w komputerze, tworząc specjalne punkty przywracania. Punkty te są utrwalonym stanem komputera. Możecie także sami tworzyć punkty przywracania, w celu zabezpieczenia się przed wprowadzeniem ryzykownych zmian w systemie. Dzięki takiemu działaniu w przypadku nieudanego działania możecie przywrócić komputer do wcześniejszego stanu. W programie Przywracanie systemu rejestrowane są także wszystkie instalacje aplikacji i sterowników. W systemach Windows XP narzędzie Przywracania systemu jest domyślnie włączone.
W przypadku awarii:
Uruchomcie komputer i wciśnijcie klawisz F8.
Na ekranie który się wyświetli wybierzcie Ostatnią znaną dobrą konfigurację i wciśnijcie klawisz Enter. System Windows XP przywróci komputer do stanu z ostatniego punktu przywracania.
Aby uruchomić funkcję Przywracanie systemu:
Uruchomcie system w trybie awaryjnym z wierszem polecenia lub normalnym i zalogujcie się jako administrator.
Kliknijcie Start/Wszystkie programy/Akcesoria/Narzędzia systemowe/Przywracanie systemu. Możecie także kliknąć Start/Uruchom, wpisać polecenie: %systemroot%\system32\restore\rstrui.exe i wcisnąć klawisz Enter.
Wybierzcie pole Przywróć mój komputer do wcześniejszego stanu.
W kolejnym oknie w kalendarzu zaznaczcie punkt kontrolny systemu (ostatni utworzony).
Następnie zostanie wyświetlone okno z podsumowaniem i uwagami. W celu przywrócenia systemu kliknijcie Dalej.
Rysunek 40. Wybieranie punktu przywracania
Aby cieszyć się największym bezpieczeństwem, powinniście sami tworzyć punkty przywracania. Pomogą Wam one cofnąć system do zarejestrowanego przez Was wcześniej momentu. W tym celu:
W oknie narzędzia Przywracanie systemu kliknijcie opcję Utwórz punkt przywracania.
Wpiszcie opis punktu przywracania i kliknijcie Utwórz.
W celu zamknięcia narzędzia wciśnijcie przycisk Zamknij
Bezpieczny rejestr
Rejestr to bardzo ważny element systemu Windows XP. Od jego stanu zależy szybkość i stabilność pracy systemu. Jeśli czasami modyfikujecie rejestr nie zapomnijcie przed każdym działaniem wykonać jego kopii bezpieczeństwa. Najprostszą metodą jest wykonanie kopii całego rejestru poprzez eksport do pliku.
Aby to zrobić:
W Edytorze Rejestru wybierzcie z menu głównego Plik\Eksportuj…
Wybierzcie folder docelowy i wpiszcie nazwę pliku, np. kopia rejestru.
Na liście Zapisz jako typ wybierzcie Pliki rejestru (*.reg).
W dolnej części okna, w polu Zakres eksportu zaznaczcie Wszystko.
Kliknijcie Zapisz. Eksport może potrwać nawet kilka minut na wolniejszych komputerach.
Sprawny dysk twardy
Sprawny dysk to sprawny system. Program CHKDSK to składnik systemu Windows XP, który bada czy na dysku twardym nie ma błędów. W systemie nie ma bezpośredniego dostępu do tego programu. Co prawda jeśli system wykryje jakiś błąd, to przy starcie automatycznie uruchamia program. Jednak w momencie kiedy sami chcecie go uruchomić, nie znajdziecie odpowiedniej ikony w menu programy. Aby uruchomić program CHKDSK kliknijcie Start/Uruchom, wpiszcie polecenie CHKDSK x:, gdzie x: odpowiada literze dysku i wciśnijcie OK. Otworzy się DOS-owe okno, w którym program automatycznie przeprowadzi testy dysku i naprawi błędy.
Jeżeli dysk jest wykorzystywany w danej chwili przez inny program, to CHKDSK wyświetli komunikat o tym zdarzeniu i zapyta, czy chcecie przerwać działanie drugiego programu. Jeżeli wybierzecie Tak, a nie będzie możliwe przerwanie działania programu to CHKDSK zapyta czy chcecie, aby uruchomił skanowanie dysku przy kolejnym uruchomieniu Windows.
Wiersz poleceń w Windows XP
Uruchomienie wiersza poleceń jest bardzo proste i możecie tego dokonać na kilka różnych sposobów:
Kliknijcie przycisk Start/Uruchom, następnie wpiszcie CMD i wciśnijcie Enter. Kolejne sesje CMD możecie uruchamiać w ten sam sposób lub w otwartej już sesji wpiszcie polecenie start lub start cmd (każde polecenie powinniście oczywiście potwierdzać przyciskiem Enter). Zakończyć daną sesję możecie wydając polecenie exit.
Inny sposób to kliknięcie menu Start/Wszystkie programy/Akcesoria i następnie Wiersz polecenia.
Możecie również w folderze %SystemRoot%\System32 dwukrotnie kliknąć ikonę Cmd.
%SystemRoot% jest zmienną oznaczającą katalog w którym został jest zainstalowany system operacyjny. Możecie zatem wpisując ścieżkę do jakiegoś katalogu, wpisać rzeczywisty katalog w którym nagraliście system operacyjny lub właśnie zmienną %SystemRoot%. Efekt będzie taki sam.
Rysunek 41 . Widok wiersza poleceń w systemie Windows XP
CMD nie jest jedynym wierszem poleceń w Windows XP. Inne formy wiersza poleceń to między innymi polecenie Uruchom z menu Start oraz paski narzędzi Adres Eksploratora oraz Internet Explorera.
Wszystkie wiersze poleceń Windows XP potrafią uruchamiać aplikacje (przy czym w przypadku Internet Explorera musicie podać dokładną do nich ścieżkę). CMD wyróżnia się tym, że pozwoli Wam na wykonywanie zewnętrznych poleceń systemowych – takich, które nie mają postaci zewnętrznych plików exe.
Aby skorzystać z systemu pomocy wiersza poleceń musicie wpisać nazwę polecenia, a następnie /? (lub help i nazwa polecenia).
Rozwiązywanie problemów ze szwankującym systemem
Jeśli Wasz komputer pracuje niestabilnie i zawiesza się, pomocnika do rozwiązania tego problemu znajdziecie w systemie. Windows XP oferują na taką ewentualność specjalne narzędzie uruchamiane z linii poleceń: SFC.EXE (System File Check). Ten program sprawdza w komputerze wszystkie chronione pliki systemowe i w razie potrzeby zastępuje niewłaściwe wersje oryginalnymi wersjami Windows. SFC egzaminuje najważniejsze katalogi systemowe i określone typy plików (386, COM, DLL, DRV, EXE, HLP, INF, MPD, OCX, SCR, SYS i VXD).
Jeśli znajdziecie problemowy plik, zostanie on zastąpiony prawidłową wersją. Przy tym SFC jest w stanie samodzielnie wypakować potrzebne pliki z archiwów Windows XP skompresowanych w formacie CAB. Wykorzystuje zawsze włączoną funkcję Ochrony plików systemu (WFP), która zabezpiecza wybrane pliki systemowe na dwa sposoby:
Wykrywa próby zastąpienia lub przeniesienia chronionego pliku systemowego przez inne programy. Sprawdza cyfrowy podpis pliku, aby ustalić, czy nowy plik jest prawidłową wersją firmy Microsoft. Jeśli plik nie jest prawidłową wersją, usługa WFP zastępuje plik kopią zapasową przechowywaną w folderze Windows\System32\Dllcache lub pobiera go z dysku CD z systemem Windows. Jeżeli usługa Ochrona plików systemu Windows nie jest w stanie zlokalizować odpowiedniego pliku, monituje o podanie jego lokalizacji. Zapisuje także zdarzenie w dzienniku zdarzeń, notując próby zastąpienia pliku.
W określonym czasie sprawdza wszystkie chronione pliki za pomocą narzędzia SFC.
Własny styl w Windows XP
Dostosowanie wyglądu Windows XP do własnych preferencji nie jest trudne. Należy jednak poddać modyfikacji plik UxTheme.dll, aby usunąć z niego fabryczną blokadę używania innych styli niż oryginalne stworzone przez Microsoft.
Gdy nie macie zainstalowanego Service Packa, pobierzcie specjalny Patch.
Aby podmienić plik UxTheme.dll w systemach Windows bez SP:
Uruchomcie program UxthemePatcher.exe, który utworzy poprawiony plik o nazwie UxTheme.pat w folderze %windir%\SYSTEM32.
Skasujcie kopię uxtheme.dll z folderu %windir%\SYSTEM32\DLLCACHE.
Kliknijcie Start/Uruchom i wpiszcie cmd.
W oknie CMD wpiszcie komendy:
cd\
cd windows\system32
ren uxtheme.dll uxtheme.bak
ren uxtheme.pat uxtheme.dll
Gdzie windows to folder Windows XP.
Ponownie uruchomcie komputer i instalujcie nowe style Windows XP.
Aby edytować plik UxTheme.dll w systemie z SP:
Wyszukajcie plik UxTheme.dll poprzez opcję Start/Wyszukaj/Pliki lub foldery (plik ten znajduje się zazwyczaj w C:/Windows/system32).
Podmieńcie plik UxTheme.dll nowym odblokowanym plikiem (możecie utworzyć kopię starego pliku UXTheme.dll zmieniając jego nazwę np.: na UxTheme.bak).
Teraz pobierzcie dowolny temat z Internetu.
Rozpakujcie archiwum i wybierzcie plik z rozszerzeniem *.msstyles.
Pojawi się okno Ekran: Wygląd z podglądem nowego stylu.
Kliknijcie OK, żeby zaakceptować zmiany.
